W życiu codziennym jesteśmy stale narażeni na pokusy aktywności bez wysiłku. Czy to w przypadku oglądania telewizji, słuchania radia, czy przeglądania Internetu, czy też w przypadku korzystania z różnego rodzaju środków transportu. Brak wysiłku związany z tą „aktywnością” (lub raczej jej złudzeniem) prowadzi do braku równowagi życiowej i czyni z nas jedynie bierne elementy otoczenia.

Brak aktywności czy to fizycznej czy intelektualnej oraz bierność z tym związana powoduje sytuacje, w których, dokonując różnego rodzaju wyborów ludzie kierują się bardziej pragnieniem niż potrzebą. W wymiarze odżywiania się może to prowadzić do chęci przyswojenia niezdrowych i niepotrzebnych pokarmów, a w konsekwencji do ciężkich chorób organizmu.

Można zatem uznać, że brak wysiłku prowadzi do różnego rodzaju chorób. Nie tylko tych społecznych i psychicznych, powodujących bierność jednostki w obliczu społeczeństwa, ale także tych związanych z funkcjonowaniem organizmu ludzkiego. Każda aktywność wpływa na jakość życia, a aktywność fizyczna wpływa na ludzką żywotność w szczególnym stopniu.

Na zanik aktywności narażone są zwłaszcza osoby dojrzałe w wieku 60+. Grupa ta z racji mniejszego uczestniczenia lub nieuczestniczenia w pracy zawodowej statystycznie w mniejszym stopniu angażuje się w działalność intelektualną oraz aktywność ruchową. Jednocześnie dla seniorów ważne jest ich aktywne uczestniczenie zarówno w życiu społecznym, jak i w podtrzymywaniu aktywności fizycznej, ponieważ ich brak udziału w tych dziedzinach powoduje niedostatek obecności seniorów w życiu społecznym, a dla nich samych – trudności w późniejszym życiu i ewentualnej próbie odwrócenia tego stanu rzeczy. Zdolność regeneracji zasobów z wiekiem staje się bowiem mniejsza – mowa tutaj zarówno o zasobach społecznych, jak i kondycji fizycznej. A jak zostało to stwierdzone wcześniej, bierność w tych wymiarach może prowadzić do choroby. Dlatego dla osób dojrzałych tak ważne jest podtrzymywanie kondycji fizycznej oraz więzów społecznych przez całe życie.

Doskonalenie obu tych wymiarów możliwe jest poprzez uczestnictwo seniorów w różnego rodzaju grupach zajęciowych, w ramach których uprawiają oni aktywność fizyczną, pielęgnując jednocześnie więzy społeczne. Do wyzwań współczesnej polityki społecznej należy organizowanie różnych programów zajęciowych aktywizujących osoby dojrzałe.

Wśród krajów starzejących się Polska nie należy do wyjątków. O ile bowiem w 1990 r. jedynie około 10% całego społeczeństwa stanowiły osoby w wieku 60+, o tyle w 2019r. seniorzy stanowili już 17% społeczeństwa. Ogólna poprawa warunków życia, związana z postępem medycyny i technologii, jak również mniejszy przyrost urodzeń wpływają na taki trend demograficzny. Starzenie się społeczeństwa można zatem traktować jako wyzwanie postępu, któremu powinny sprostać współczesne społeczeństwa.

W polskim społeczeństwie występuje duża potrzeba aktywizacji fizycznej osób dojrzałych. Odsetek aktywnych fizycznie seniorów w Polsce jest nieduży. Regularną aktywność sportową wykazuje 10,6% ogółu seniorów, natomiast sporadycznie 14,5% seniorów podejmuje się ćwiczeń fizycznych (GUS). Najchętniej uprawianymi dyscyplinami sportu wśród seniorów są jazda na rowerze (20%), gimnastyka (12%) (wg badania PolSenior), jogging i nordic walking (27%) (źródło: GUS).

Istnieje zatem duże pole do popisu dla różnego rodzaju organizacji aktywizujących seniorów i zachęcających tę grupę do aktywnego starzenia się. Połączenie wymiaru fizycznego i społecznego w dziedzinie aktywizacji osób dojrzałych jest możliwe dzięki powstawaniu różnego rodzaju grup zajęciowych z danych dyscyplin sportowych. Działalność w tej dziedzinie jest miarą odpowiedzialności współczesnych społeczności i ich umiejętności radzenia sobie z wyzwaniem starzenia się społeczeństw.

Piotr Jarosz